Voorzitter,
Eindelijk, na tien weken is er weer een College. Het heeft lang geduurd, te lang!
Maar laat ik beginnen om Larissa te bedanken voor de leiding bij dit moeizame en langdurige proces van informatie en formatie, waarbij zij weken vooral via relatietherapie heeft gewerkt om als eerste de blokkade van D66 om samen te werken met BvR op te heffen en ook om andere partijen te betrekken bij dit proces. Of door tegen hen te zeggen dat samenwerking juist niet mogelijk was. Dat soort gesprekken zijn makkelijk als het om de inhoud gaat, maar moeilijk als het gaat om gevoelens, mentale blokkades en de angst voor politieke zelfmoord van sommige fractievoorzitters. Ook is het niet eenvoudig als onderhandelaars zelf ambitie hebben om wethouder te worden met een uitgesproken wens voor een portefeuille. En ook lastig bij situaties dat bij het vormen van een meerderheidscollege met zes partijen het dan voor sommige partijen, die eerst niet meer dan vier wethouders wilden, ineens ook geen probleem was om zes wethouders te benoemen. Natuurlijk allemaal in het belang van Rijswijk. Kortom een hele klus voor jou, Larissa. Bedankt daarvoor. Voor BvR ook veel succes met hun terechte plek in de coalitie als grootse partij in onze stad en ik hoop echt dat jullie blijven staan voor zaken die Beter voor Rijswijk zijn.
De VVD Rijswijk heeft op 4 februari zich bewust en na heel goed nadenken teruggetrokken uit de coalitie met GroenLinks, WIJ. en D66. De VVD Rijswijk heeft dat gedaan op een manier waarop er een College, weliswaar met een minderheid in de Raad, bleef bestaan. Hierdoor zou de stad niet zonder bestuur zitten. Ook de toenmalige oppositiepartijen hebben geen poging gedaan om het minderheidscollege weg te sturen. Het is dan ook buitengewoon teleurstellend dat de overgebleven wethouders na het opstappen van de alom geprezen VVD-wethouder Van der Pol hebben gemeend zichzelf demissionair te moeten verklaren en dus praktisch niets hebben gedaan de afgelopen weken. Onder andere de agenda’s van de raadsvergaderingen waren daar een droevig bewijs van. Ook tegen externen werd er gezegd dat de gemeentelijke organisatie op zijn gat lag. Het stadhuis meldde bijvoorbeeld tegen een bedrijf dat een wethouder bij een activiteit wilde uitnodigen dat er geen wethouders beschikbaar waren in verband met het opstappen van de VVD… dit is echt bedroevend en onacceptabel.
Vanaf de eerste gesprekken na de breuk heeft de VVD Rijswijk gezegd dat wij niet in een college zouden stappen met GroenLinks. Het was tenslotte die klimaatpartij die de aanleiding was voor de VVD Rijswijk om er een punt achter te zetten. Maar ook zonder WIJ. omdat die partij met Groen Links een blok vormde in het vorige college tegenover de VVD Rijswijk. Het was dus voor de VVD Rijswijk óf een coalitie zonder die twee partijen óf in de oppositie. Geloofwaardigheid is een groot goed en daar viel, en valt, wat de VVD Rijswijk betreft niet mee te sollen.
Zonder die twee partijen was er wel degelijk een meerderheidscollege mogelijk, maar daar wilde D66 niet aan. Dit kostte ze overigens weken om, al draaiende, dat duidelijk te maken. Hun goed recht, geen punt, maar het argument dat het College zonder een tweede linkse partij naast D66 te rechts zou worden is natuurlijk een misser: traditioneel denken in links en rechts is wel erg 1966 en bovendien een miskenning voor bijvoorbeeld een partij als het CDA.
Het is nu dus een coalitie met WIJ. en dus zonder de VVD Rijswijk. En een College waarin een wethouder van WIJ. zit met dezelfde portefeuille als in het vorige College. Een wethouder die volgens het CDA vaak, en ik gebruik hun eigen woorden, een bestuurlijk onvermogen liet zien in het afgelopen jaar en de bestuurlijk positie van Rijswijk bij stakeholders op het gebied van Verkeer en Vervoer ernstige schade heeft toegebracht. Er komt ook een nieuwe wethouder namens GBR die stelde dat de genoemde wethouder van WIJ. naast het veroorzaken van die bestuurlijke chaos, ook nog eens twijfelachtig was omgegaan op het gebied van belangenverstrengeling en zijn integriteit. Het zijn uw eigen woorden meneer Keus… My kingdom for a horse en alles voor een wethouderspost. Met een portefeuille die nauwelijks recht doet aan uw wensen op het gebied van stadsontwikkeling en Ruimtelijke Ontwikkeling. Oké, u krijgt de Energietransitie, prima! U gooit nog voor u benoemd was de energievisie van Groen Links in de prullenbak. Wij zijn benieuwd hoe uw Collega’s van D66 en WIJ., die diezelfde energievisie steunde, op die uitspraak hebben gereageerd. Maar ook Financiën, omdat niemand anders deze portefeuille wilde. Nee, het is namelijk veel leuker om geld uit te delen dan het te bewaken! U krijgt er ook handhaving bij. Voor de VVD Rijswijk een zeer onverstandig besluit om deze belangrijke taak uit de veilige en deskundige handen van de burgemeester te halen. Welke argumentatie anders dan portefeuillevulling zit hier achter?
Voor de VVD Rijswijk is de samenstelling van het College en de portefeuilleverdeling niet juist en niet evenwichtig: met twee hele grote zware portefeuilles in handen van het, in de termen van D66, 'linkse' smaldeel van dit College. Dit kan alleen maar tot ellende gaan leiden. Waarom niet een meer evenwichtige portefeuilleverdeling?
Laat ik nu overgaan naar het coalitieprogramma. Natuurlijk zal ik meteen toegeven dat daar niet allemaal onverstandige dingen in staan en dat is ook logisch, want grote delen van de inhoud komen uit de inbreng en afspraken die de VVD Rijswijk eerder had gemaakt in de eerste fase van de formatie. Waarom het wiel opnieuw uitvinden zullen de partijen wel hebben gedacht. Wij nemen dat maar op als een compliment.
Voor zover dat 100% VVD Rijswijk-punten zijn zullen wij de uitvoering daarvan steunen. Punten die destijds tot stand zijn gekomen als compromis zullen wij niet automatisch steunen. Wij zullen de VVD standpunten uit ons eigen programma als uitgangspositie nemen.
Ik ga hier niet in op alle punten uit het akkoord, we spreken elkaar bij de concrete raadsvoorstellen, maar wil wel drie hoofdlijnen uit dit akkoord onder de aandacht brengen:
Ten eerste de financiële degelijkheid: ja er is weer een financieel kader dat wij goed herkennen uit vorige periodes. Maar, de VVD Rijswijk heeft gemerkt en gezien dat twee van de nog zittende wethouders, te kennen die van D66 en WIJ., daar in het vorige college en de afgelopen weken heel luchtig mee omgaan. Ja, in het kader stond en staat dat er buffers moeten zijn en dat het weerstandsvermogen uitstekend moet blijven, maar deze twee wethouders schamen zich er niet voor om een tekort over 2018 bij de jeugdzorg niet te compenseren door bezuinigingen in het zelfde programma en het tekort gewoon af te boeken van de reserves. Ook voor het lopende jaar 2019 is men niet van plan te bezuinigen op sociale zaken om de tekorten bij de Jeugdzorg op te vangen. Ik hoop dat de andere wethouders en met name de wethouder Financiën er op toe zal zien dat het financieel kader voortaan wel zal worden nageleefd. En mag ik hopen dat hij goed uitzoekt waarom het ambtelijke piepsysteem voor aankomende tegenvallers zoals bij Jeugdzorg niet heeft gewerkt om herhaling te voorkomen?
Dan kom ik bij de zorgen van de VVD over de tweede hoofdlijn uit dit akkoord: heel erg veel aandacht voor sociale zaken. Het kan niet op!
Als je het programma leest dan zie dat het knuffelen van bomen en insecten uit het vorige College is ingeruild voor het knuffelen van de welzijn medewerkers en van mensen die het moeilijk hebben. Belangrijk, zeker! Dat vindt ook de VVD Rijswijk, maar laten we wel de proporties in de gaten houden. Het stapelen van mooie regelingen moet vermeden worden en werken na een uitkering moet ook netto echt lonend zijn.
De derde hoofdlijn is: De boel op orde brengen! Prima dat vindt de VVD Rijswijk ook. Maar, kan het iets concreter en meer 'Smart'? Ook het vorige College had dit als prioriteit, maar als Raad hebben wij nooit iets van een voortgang gezien, ondanks onze vragen daarover. Kan de VVD Rijswijk van dit College de toezegging krijgen dat 'de boel op orde' wordt vastgelegd in een actieplan met meetbare doelen en jaarlijkse rapportages aan de Raad?
Tot slot voorzitter, er staat ook veel niet in het akkoord. Natuurlijk, ook ik lees dat het een hoofdlijnenakkoord is. Maar een paar zaken valt de VVD Rijswijk wel op:
• Geen aparte aandacht meer voor de Prinses Beatrixlaan en ook geen start met een bestemmingsreserve voor die Beatrixlaan. Komt dat omdat de heer Enk met vakantie was?
• Opeens aandacht voor de, overigens niet functionerende, milieuzones voor het vrachtvervoer. Was de heer Kruger, een oud collega van mij uit het goederenvervoer, soms met de heer Enk mee op vakantie?
• De bevindingen van de werkgroep bestuurlijk vernieuwing worden meegenomen, maar welke bevindingen zijn dat? En worden die echt gedragen door alle coalitiepartijen, laat staan alle partijen in de Raad?
• De cultuurvisie wordt uitgewerkt. Geldt dat ook voor de cultuurmakelaar of is die binnenkort zelf uitgewerkt?
• Geen opmerkingen over maatwerkoplossingen in het openbaar vervoer met kleinschalig vervoer, een punt waar de VVD Rijswijk al meerdere malen aandacht voor heeft gevraagd.
• En komt de wethouder Verkeer en Vervoer nu wel met een vereenvoudiging van het parkeerregime door het terugbrengen van het aantal regelingen zoals door de meerderheid van de Raad is gevraagd?
Het wordt een boeiende tijd in de raad met de VVD Rijswijk in de rol van oppositiepartij. Voor ons een bewuste keuze en gelet op het coalitieakkoord en de samenstelling van het College kijken wij er met genoegen naar uit.
Dank u wel Voorzitter.