Op woensdag 14 februari ging de Rijswijkse Stemwijzer live.
De Stemwijzer is een hulpmiddel voor de kiezers bij het bepalen van hun keus
bij de verkiezingen aan de hand van 30 stellingen met actuele partijpolitieke,
inhoudelijke standpunten. De Stemwijzer werd in 1989 voor het eerst
gepubliceerd op een diskette en in 1998 kwam de internetversie. In 2002 maakten
2 miljoen mensen gebruik van de stemwijzer en dat aantal liep in 2017 op naar
6,8 miljoen gebruikers.
Hoe wordt die Stemwijzer gemaakt? De maker ProDemos stelt aan de hand van informatie
in de verkiezingsprogramma’s en publicaties in de media de thema’s en onderwerpen
op, die een goed beeld zouden moeten geven over de discussie in de gemeente.
Tijdens een bijeenkomst op het Stadhuis worden die thema’s gepresenteerd aan
alle deelnemende partijen en krijgen de partijen de gelegenheid om daarop te
reageren en eventueel onderwerpen toe te voegen. Vervolgens maakt ProDemos 60 stellingen en moeten alle
partijen daarop reageren. Vervolgens maakt ProDemos de uiteindelijke keuze van
30 stellingen en moeten partijen hun toelichting op het door hen gekozen
antwoord inleveren. Er volgt een laatste redactionele ronde en de stemwijzer
kan live gaan.
Een heel lang en intensief proces, maar desondanks heel
eenvoudig. Helaas is dat niet waar. Ik maak nu voor de tweede keer dit proces
mee en het geeft iedere keer weer een hoop gedoe. Partijen hebben moeite met de
keuze van de stellingen, vinden de stellingen niet goed geformuleerd of voor
meerdere uitleg vatbaar. Of de stelling vraagt de mening over een idee zonder
aan te geven hoeveel dat gaat kosten. Als voorbeeld de stelling: Rijswijk moet
de hondenbelasting afschaffen. Natuurlijk zal iedereen denken goed plan, maar
hoe de gemeente die 150.000 euro minder inkomsten moet opvangen staat er niet
bij!
Maar dit jaar waren er nog twee andere punten van kritiek. Een
aantal partijen was nog niet klaar met hun programma en konden zo op het laatst
hun programma nog aanpassen aan de stellingen. En dit jaar was er een partij
die alle stellingen op een facebookpagina hadden geplaatst met de vraag om
commentaar op de stellingen. Deze uitgebreide raadpleging aan de burgers is in
strijd met de afspraken met de makers van de Stemwijzer. Kortom gedoe. Is de
Stemwijzer nog wel betrouwbaar te noemen? Als men die overtuiging niet heeft,
zou je als partij eigenlijk niet mee moeten doen. Dat is natuurlijk geen optie:
of allemaal mee doen of geen Stemwijzer is de keus. De Rijswijkse partijen
hebben, ondanks hun zwaarwegende bezwaren, besloten de Stemwijzer te laten
publiceren. Dit in het belang van Rijswijk en de kiezers. Maar of er ooit nog
een volgende keer komt, is voor mij zeer de vraag.