In Rijswijk zijn dromen geen bedrog: een mooie begroting met goede plannen
'Werk behoedt ons voor drie kwalen: verveling, ondeugd en gebrek.'
Dinsdag 8 november sprak de gemeenteraad van Rijswijk over de begroting. We zijn blij om te zien dat de belastingen volgend jaar omlaag gaan. Daarmee helpen we alle Rijswijkse burgers en ondernemers. Ook staan in de begroting veel plannen waar de Rijswijkse VVD blij mee is. Lees hier de tekst die onze fractievoorzitter Coen heeft uitgesproken.
Voorzitter, onlangs zat ik in Frankrijk. Onder het genot van een versnapering dacht ik na over deze Begrotingsraad. Ik droomde weg en hoorde mijn inleiding naar boven komen:
‘Wij behandelen vandaag de begroting voor de gemeente Rijswijk. Het is de eerste begroting van het nieuwe college, met daarin een Rijswijkse VVD-wethouder Financiën aan het financiële stuur. Dat is ook meteen te zien: een meer dan sluitende begroting met overschotten, ook in de komende jaren, en daarnaast een lastenverlichting voor burgers en ondernemers. Het tarief van de afvalstoffenheffing zakt met 6% en het tarief voor de rioolheffing zakt met 1,4%. Kortom, een aanzienlijke daling van de woonlasten in Rijswijk. Dit gecombineerd met een, gelet op het huidige inflatieniveau, beperkte stijging van de overige belastingen met 2,4%. Goed nieuws dus voor een Rijswijkse VVD-fractievoorzitter, zeker ook omdat ik lees dat een jarenlange wens van de Rijswijkse VVD in vervulling is gegaan, namelijk het niet meer onderbrengen van de kwijtschelding van heffingen en belastingen in de desbetreffende tarieven.’
Hard loeiende koeien zetten mij weer met twee benen op de grond, maar voorzitter, deze droomtekst had u natuurlijk van mij verwacht. Ik vertel dit ook met veel enthousiasme, maar ik zal u nu het eerlijke verhaal vertellen.
De gezonde financiële koers van Rijswijk is niet alleen het gevolg van de inspanningen van dit college. Rijswijk krijgt veel wind in de zeilen door de verwerking van de zgn. Mei- en Septembercirculaires van het Rijk. Er komt, en dat is ook terecht, meer geld van het Rijk naar de gemeenten. Door deze extra middelen staat Rijswijk er prima voor, maar ook de verbeteringen op de financiële afdeling op het stadhuis draagt bij aan de gezonde koers. Ga vooral zo door!
Voorzitter, het komt nu aan op de goede stuurmanskunst van de wethouder Financiën, en de overige leden van het college, om niet al te hongerig naar de overschotten te gaan kijken. Ik zie bij sommigen de begeerte in de ogen, maar pas op: de extra kosten voor de uitvoering van het nieuwe collegewerkprogramma van €5 miljoen zijn nog niet verwerkt in deze begroting. Daarnaast zal ook de gemeente Rijswijk nog te maken krijgen met lastenstijgingen door inflatie en de energiecrisis. Laten we daarom oppassen en niet allerlei nieuwe, leuke dingetjes voor de mensen te bedenken. Wat we vooral niet niet moeten doen is steeds dezelfde groep burgers te voorzien van allerlei toeslagen, cadeaubonnen en kant-en-klare koelkasten en wasmachines. Reed een wethouder van de PvdA vroeger nog rond op een rode bakfiets in een rood jasje; tegenwoordig rijdt hij met een blauwe Coolblue-jas aan op een blauwe Coolblue-bakfiets en brengt hij koelkasten rond in Rijswijk. Zwarte Piet is definitief verdwenen en veranderd in een Blauwe Piet. Om daar maar meteen inhoudelijk op te reageren: niet doen zegt de Rijswijkse VVD. De regeling is niet goed uitvoerbaar en de gemeente heeft geen volledig zicht op alle mensen die hiervoor in aanmerking komen. De regeling is niet willekeurig, maar wel selectief en heel erg fraudegevoelig.
Natuurlijk, ook de Rijswijkse VVD ziet de hoge lasten bij burgers en bedrijven als gevolg van de energiecrisis en het inflatiespook. Ik zie een heel vervelend beeld van een financieel goed draaiende gemeente en ik zie tegelijkertijd dat burgers en bedrijven het financieel zwaar hebben. Gelukkig worden allemaal maatregelen genomen door het Rijk om de lasten te beperken middels energietoeslagen, budgetplafonds, steun voor het Mkb en voor sport-, cultuur- en maatschappelijke instanties. In Rijswijk kunnen we echter ook iedereen best een beetje helpen door een algehele lastenverlichting. Dit is makkelijk in te voeren, niet fraudegevoelig en iedereen profiteert.
Vandaar dat de Rijswijkse VVD wil voorstellen om de woonlasten nog meer te laten dalen dan voorgesteld in deze begroting: de Rijswijkse VVD-fractie wil zowel de afvalstoffenheffing als de rioolheffing niet laten stijgen in het komende jaar en daarom ook de inflatiecorrectie van 2,4% niet doorvoeren. Ons amendement hiervoor dien ik hierbij in. Ik hoor de criticasters al zeggen dat afgesproken was dat heffingen en leges op de lange termijn kostendekkend moeten zijn. Gelet op de huidige crisis die iedereen raakt komt dat moment dan maar iets later.
De Rijswijkse VVD ziet nog een omissie in deze begroting. Daarom dienen wij een tweede amendement in, mede namens D66, over het evenementenbeleid. Er is veel geschreven en gezegd over het nieuwe evenementenbeleid, maar nog niet concreet in plannen en cijfers. Sommige evenementen kunnen daar echter niet op wachten. De Rijswijkse VVD en D66 willen dus graag in de meerjarenbegroting een budget opnemen voor evenementen van €400.000 per jaar tot en met 2026. Daarmee kan o.a. het bestuur van het Strandwalfestival weer aan de slag om de komende jaren het succes van het strandwalfestival 2022 voort te zetten, maar ook andere initiatieven voor evenementen, bestaande en nieuwe, kunnen hiermee aan de bel trekken. Ik dien hierbij dit amendement in.
‘De gemeente als pinautomaat.’ Met die titel kom ik aan bij een ander financieel punt. Eerder zagen we dat Welzijn Rijswijk van de gemeente een bedrag van €85.000 wil ontvangen ter dekking van een voorzien tekort in 2022. Met andere woorden: men wist dat er een gat in de begroting zat, heeft er niets aan gedaan en komt nu naar de pinautomaat van de gemeente om te vragen ‘mag ik even vangen?’ Nee, dat gaan we niet doen wat de Rijswijkse VVD betreft. Ook de bibliotheek meldt zich alvast bij de pinautomaat om zo’n €600.000 te vangen voor het afkopen van het huurcontract voor de huidige locatie. Ook dat is niet oké. De Rijswijkse VVD stelt voor dat als deze bedragen moeten worden uitgekeerd, om welke reden dan ook, dit dan moet in de vorm van een lening of via een correctie op het budget voor de komende jaren.
Als laatste financiële punt van mijn inbreng moet ik het echt serieus hebben over de GREX van Rijswijk-Buiten. Uw antwoord op de schriftelijke vraag van onze fractie schoot echt in het verkeerde keelgat. Op onze vraag of het college nog steeds streeft naar een sluitende GREX in 2027 antwoordde u: ‘Nee, want dat hoeft ook niet. De gemeenteraad heeft daarvoor namelijk een voorziening opgenomen.’ Dit is echt heel erg. Weet u wel wat u daar opschrijft? We leiden een verlies met Rijswijk-Buiten, maar dat is niet erg want daarvoor hebben we geld gereserveerd. Dat is niet verstandig en wel heel erg verkeerde begrotingspolitiek. Wat had u namelijk moeten zeggen? Dat u nog steeds streeft naar een sluitende GREX in 2027 en dat u er alles aan doet, ook in deze zware tijden, om dat tekort van €3.8 miljoen op de GREX weg te werken zodat de opgenomen voorziening weer vrijvalt. Dus niet achteroverleunen en die 3,8 miljoen laten verdwijnen in de grond van Sion.
Ik kom aan bij het onderwerp wonen.
- De voormalige locatie van Trias staat nu leeg. Uit uw antwoorden begrijpt de Rijswijkse VVD dat er nog geen concrete bouwplannen zijn. Waarom niet en is het niet raadzaam om de locatie wel alvast te slopen zodat allerlei ongewenste zaken voorkomen kunnen worden zoals brand, criminaliteit en zeldzame vleermuizen waardoor de nieuwbouw straks ernstig zal worden vertraagd. Rijswijk heeft een slechte traditie om oude, niet-gebruikte gebouwen te laten staan. Tot slot, waarom zou alleen Rijswijk Wonen gevraagd worden daar te bouwen? Vidomes liet onlangs namelijk weten graag weer iets te willen bouwen in Rijswijk. Ik hoor graag de reactie van het college.
- De Rijswijkse VVD vraagt al geruime tijd om strengere regels m.b.t. splitsen, verkamering en zelfbewoning, al dan niet in een aangepaste Huisvestingsverordening. De vorige, en deze, wethouder lijken maar niet in staat om met een goed verhaal naar de raad te komen. Den Haag probeert tenminste iets op dit gebied, al wordt men soms gedeeltelijk teruggefloten. Afgelopen voorjaar werd gesproken over een onderzoek dat in Rijswijk is uitgevoerd naar alle bestemmingsplannen om zo inzichtelijk te maken waar splitsen van woningen sowieso al verboden is. Kan de wethouder deze analyse aan de raad sturen? Verder wil de Rijswijkse VVD graag weten of de inwerkingtreding van de nieuwe Omgevingswet op dit vlak gevolgen heeft voor de gemeente.
- Het Oude Raadhuis in park Hofrust zal in 2023 worden verkocht. In het debat over de Kadernota heb ik gevraagd om na te denken over de verplaatsing van het monument 40-45 naar het buitengebied van het Huis van de Stad en de Naald. Een prachtig ‘Oorlog- en Vredespark’ zou daar kunnen ontstaan. De Burgemeester zou hiernaar kijken, maar uit de antwoorden op onze schriftelijke vragen begrijp ik dat het nu nog een keer specifiek moet worden gevraagd. Daarom dien ik hierover nu een motie in.
Ik kom aan bij het onderwerp verkeer en vervoer.
- De begroting heeft het over het treffen van maatregelen op de Van Rijnweg. Loopt dat niet vooruit op het afgesproken onderzoek? Dat lijkt de Rijswijkse VVD namelijk niet verstandig. We moeten pas afschalen op Van Rijnweg tot duidelijk is welke effecten dit heeft op de Prinses Beatrixlaan. Dus, wanneer vindt dat onderzoek plaats?
- De Rijswijkse VVD heeft grote zorgen over de bereikbaarheid van de stad. We merken nu al dat het in de spits dichtslibt. Dan komen allerlei grote projecten er nog aan, zoals de renovatie van de Hoornbrug, het verleggen van de Prinses Beatrixlaan en het aanleggen van WarmtelinQ die maken dat het verkeer minder goed verspreid kan worden. De begroting spreekt van regie en integrale planning, maar de Rijswijkse VVD ziet hier in de praktijk weinig van. De Rijswijkse VVD zou die integrale planning graag tegemoetzien. Kan de wethouder dat toezeggen? Klopt daarnaast de veronderstelling dat deze planning in de regio niet is afgestemd?
Ik kom aan bij het onderwerp verkeersveiligheid.
- Het ontbeert hier aan creativiteit en innovatie. Waar in andere gemeenten effectieve infrastructurele aanpassingen uit de grond ploppen, is het in Rijswijk schaars. Zeker rondom bestaande bouw, zoals in Oud-Rijswijk en De Bogaard en omgeving. Hoe staat het eigenlijk met de integraliteit van mobiliteitsvraagstukken in de regio Haaglanden? Wordt er voldoende gemonitord op de uitvoering van verkeersmaatregelen per gemeente in relatie tot het effect op de buurgemeenten?
Ik kom aan bij het onderwerp veiligheid.
- Onze belangrijkste zorg is voldoende capaciteit bij de afdeling Openbare Orde en Veiligheid, maar ook de politie, om de doelstellingen te halen die zijn geformuleerd. Focus op invulling van de openstaande FTE is van belang en doelstellingen rondom handhaving, veiligheid en de bestrijding van ondermijning moeten haalbaar en schaalbaar zijn om het capaciteitsvraagstuk te ondervangen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan trapsgewijze doelstellingen. Inhuur is hier geen vies woord, zeker als het gaat om analyses van complexe vraagstukken. De onderbouwing van plannen is daarbij essentieel.
Ik kom aan bij het onderwerp personeel.
- De raad heeft enkele keren van gedachten gewisseld met het college over het uitvoeren van wensen van de raad in relatie tot vermeende personeelstekorten. Kort en goed heeft de burgemeester toegezegd bij deze begroting een document toe te voegen waaruit een analyse volgt van het probleem, zowel kwalitatief als kwantitatief. Dit document is niet meegezonden, terwijl in de begroting wel weer wordt gewaarschuwd voor dit personeelsprobleem. Waarom is die toegezegde analyse niet meegezonden?
Afsluiting.
Voorzitter, ik sluit af. Ik begon met een droommoment in Frankrijk, maar in Rijswijk zijn dromen geen bedrog. Er staat gewoon een stevige eerste begroting en een goed coalitieakkoord als basis voor nieuw beleid. De Rijswijkse VVD wenst het college veel succes bij de uitwerking. We wensen vooral een kritische blik op sommige moties van vandaag die gaan over zaken die al zijn toegezegd of alleen maar een bijdrage leveren aan het stapelen van voorzieningen voor een bepaalde groep waardoor werken steeds minder loont.
Coen Sleddering
Fractievoorzitter Rijswijkse VVD